İlk Kimin Aklına Geldi 64 Kareye 32 Taşı Dizip Satranç Oynamak? Satranç Ne Zaman ve Nasıl Bulundu?
Mısır piramitleri birçok konuda gizem taşımasının yanı sıra, satranç oyunu için de gizem taşımaktadır. Yapılan arkeolojik çalışmalardan gelen bulgulara göre yaklaşık 4000 yıl önce duvarlardaki kabartmalarda kralların satranç benzeri bir oyun oynadığına rastlanmıştır.
Mısır piramitleri birçok konuda gizem taşımasının yanı sıra, satranç oyunu için de gizem taşımaktadır. Yapılan arkeolojik çalışmalardan gelen bulgulara göre yaklaşık 4000 yıl önce duvarlardaki kabartmalarda kralların satranç benzeri bir oyun oynadığına rastlanmıştır.
Satranç hakkında ilk yazılı belgeler ise M.S 3-4. yüzyılda yaşamış olan Hint Hükümdarı II. Chandragupta zamanına götürmektedir bizi. Oyunun adına da “Çaturanga” denmiştir. Daha sonra oradan İran’a, İran’dan Araplara, Endülüslülerden de İspanya üzerinden tüm Avrupa’ya taşındığı söylenmektedir.
İran’da satranç aslında Pers hükümdarlarının zekasını ve analitik düşüncesini ölçmek için kullanılmış. Ancak Münihli tarihçi Renate Syed satrancın Hindistan’da keşfedildiğine eminim diyor. Ona göre bu bir oyundan öte savaş taktiğiymiş. Mesela köylü piyadeler önden sürülürken, zırhlı filler taarruz için hazır bulunurmuş. Okçular savaş arabalarıyla düşmanın üstüne yürürken, süvariler de düşmanı kıstırıp savaşı kazanmayı planlıyormuş.
Hint bilginlerin ise savaşlarının başarılı olması için teoriye ihtiyaçları vardı ve satranç bunun için mükemmel bir çözümdü. Belki kim neden uğraşsın bu kadar diyebilirsiniz. Fakat Hint kültürüne baktığımızda resmin yerini çok rahat görebiliriz, savaş sahnelerinin halılara işlenmesi gibi. Savaşı halıya işleyen bir toplumun savaş kazanmak için böyle bir şeyle uğraşması çok da anormal durmuyor. Syed ayrıca kralın yanında yer alanların en saygın ailelerden gelen vezirler olduğunu da belirtmiş.
Kesin bir veri olmasa da satrancın kökeni hakkında birçok varsayım var. Bunlardan bir diğeri de satrancı Brahman’ın bulduğu ve Şah’a hediye ettiğidir. Şah da ona “Benden ne istersen iste,” demiş. Brahman satranç karelerinin her birine bir öncekinin iki katı buğday koymasını istemiş, fakat oynanmaya başlayınca Brahman’ın istediği buğday miktarı imkansıza yakın olmuş. Şah da Brahman’ı tebrik etmiş ve ne kadar güçlü olduğunu söylemiş.
Bir diğer varsayım da satrancı Truva kuşatmasında Palamedes’in bulduğunu söylüyor. Ama ne Yunanlardan ne de başkasından bu konuya dair bir onay gelmemiş. Son olarak bahsedebileceğimiz bir ülke daha var. O da Çin. Efsaneye göre komutan Han Xin bir savaş için bu oyunu icat etmiş. Satrancın her efsaneye ya da inanışa göre kökleri savaşa, savaşın teorik ve pratikliğine dayanıyor. Yıllar boyunca unutulmuş ve ancak M.S 7. yüzyılda tekrar gün yüzüne çıkıp hatırlanmış. O zamanlar adına da “XiangQi” denmiş yani Fil Oyunu. Bir sürü varsayım olsa da satrancın nereden geldiği kesin olarak hiçbir zaman bilinemeyecek gibi gözüküyor…
Satranç taşına benzeyen ilk taş türlerinin Kuşhan Devleti’nin başkenti olan Dervazintepe’de (M.S.100) bulunduğu söylenilmektedir. Oradan da Hint topraklarına geçmiştir… Taşların biçim ve şekline bakılınca Türk medeniyetlerinde büyük yeri olan bazı şeyler görülmüş. O zamanların Türk medeniyetini düşünürsek at, çadır, balbal, kümbet gibi şeyler akla geliyor. XI. yüzyılda da fildişinden yapılmış bir satranç takımı bulunmuş ve Selçuklu Satranç Takımı denmiş.
Geçmişte satranç oynayıp da kazanmak bir hayli zormuş. Mesela vezir sadece tek kare ilerleyebiliyormuş ya da fil, at gibi sadece bir kare atlayarak gidebiliyormuş ve uzaklara gidebilen sadece kale imiş. Bunun gibi kısıtlamalar oyunu bayağı bir zorlaştırmış. Günümüzde ise piyonlar karşı tarafa ulaşınca seçeceğiniz başka bir taşa dönüşebiliyor ya da piyonla iki kare atlama, rok yapma gibi hamleler eklenmiş. Bunlarla beraber oyunu oynamak hızlanmış. Günümüzde Uluslararası Satranç Federasyonu (FIDE) en çok üyesi olan federasyonlardan biri haline gelmiştir. Belki yıllar içerisinde başka kurallar eklenip çıkarılır ve oyunun gidişatı değişir, kim bilir…
Kaynak webtekno.com
Tesla Türkiye CEOsu Adına Açılan Sahte Hesaplara Dikkat: Araç Teslimatı Bahanesiyle Para Topluyorlar!
Dünyanın en popüler elektrikli otomobil üreticisi Tesla, 4 Nisan’da resmen Türkiye’ye giriş yaptı. Fakat Tesla’nın Türkiye’ye girişini dört gözle bekleyen dolandırıcılar da harekete geçmekte gecikmedi.
James Webb, Satürnün Devasa Uydusu Titanın "Bu Bildiğin Dünya" Dedirten Bir Fotoğrafını Paylaştı
Aralık 2021’de uzaya fırlatılan ve yaz aylarında faaliyetlerine başlayan James Webb Uzay Teleskobu, uzayın derinlikleriyle birlikte kendi yıldız sistemimizden de görüntüler göndermeye devam ediyor. Teleskop, son olarak Satürn’ün en büyük ve sıra dışı görünüme sahip uydusu Titan'ı görüntüledi.
AMDnin Yeni Bir Bütçe Dostu Ekran Kartı Üzerinde Çalıştığı İddia Edildi: Ekran Kartı Savaşları Kızışıyor
Bilgisayarların şüphesiz ki en önemli parçalarından biri de ekran kartları. Teknoloji devi pek çok ekran kartı ve çip üreticisi ise yeni teknolojilerle resmen birbiriyle yarışıyor. ‘Ekran kartı’ deyince aklımıza gelen ilk markalardan olan AMD ve Intel arasında yıllardır süregelen rekabetin ardından ise geçtiğimiz günlerde AMD piyasada liderliğe oturdu.
Apple, iOS 16.1 Sürümüyle iPhone Kullanıcılarının Sinirini Bozan Durumu Ortadan Kaldıracak
Yeni AirPods Pro'nun özelliklerinden biri de, her bir kulaklığın üzerinde yer alan dokunmatik sensörleri kullanarak sesi azaltıp arttırabilme özelliğiydi. Bu özellik bazı kullanıcıların hoşuna gitse de bazı kullanıcılarda memnuniyetsizlik yaratmıştı.
Apple Artık Uygulamaya Zam Gelse de Aboneliği Kesmeyecek: Peki Türkiye’deki Kullanıcılar Bundan Nasıl Etkilenecek?
ABD merkezli teknoloji devi Apple, App Store politikalarında küçük ama bir o kadar da etkili bir değişiklik yaptığını duyurdu. Şirketin internet sitesi tarafından yapılan açıklamalarda, bundan sonra aktif aboneliklerde yaşanacak her fiyat artışı için kullanıcı onayının alınmayacağı belirtildi. Ancak kullanıcı onay vermeden uygulanacak fiyat değişikliklerinin bazı sınır ve koşulları olacak.