Webhocam

Evrendeki her şey farklı hızlarda da olsa sürekli hareket ediyor. Bazılarının bu hareketi serbestken bazılarının hareketi bir yörüngede gerçekleşiyor. Güneş, Dünya ve Ay da böyle yörüngelerde dönerler. Bazen bu yörüngeler kesiştiği zaman cisimler birbirini engeller ve tutulmalar meydana gelir. Ay tutulması tam da bu tür bir engellemenin sonucu olarak karşımıza çıkar.

Ay tutulması sırasında Dünya’nın gölgesinde kalan Ay tam olarak Güneş ışığını alıp da yansıtamadığı için karanlık görünür. Bazen tamamı karanlıkta kalırken bazen de bir kısmı ışığı görüp yansıtmaya devam eder. Daha ilginç olan, kanlı Ay tutulması sırasında uydumuzu kızıl bir renkte görebiliriz. Gelin Ay tutulması nedir, ne zaman olur gibi merak edilen sorulara biraz daha yakından bakalım.

Dünya, Güneş ve Ay tıpkı evrendeki diğer her şey gibi sürekli hareket halindedir. Üçünün de belirli bir yörüngesi vardır. Ay’ın yörüngesi ise biraz eğimlidir. Bu eğim sayesinde Dünya’dan bakınca Ay’ın farklı evrelerini görürüz. İşte bu evrelerden biri olan Dolunay evresinde Dünya bazen Güneş ile Ay arasında kalır ve böylece Ay tutulması meydana gelir.

Ay’ın sekiz evresinden biri olan Dolunay sırasında Dünya’dan bakınca Ay’ın aydınlık yüzünü tam anlamıyla görürüz. İşte tam da bu sırada, bir denk geliş yaşanır. Dünya, Güneş ile Ay arasında kalır. Bunun anlamı Ay, Güneş ışığını direkt olarak alıp yansıtamaz demektir.

Dünyamızın 42 milyar kilometreye kadar uzanan gölgesinin altında kalan Ay, Güneş ışığını alamadığı ya da yeterince alamadığı için tamamen ya da kısmen karanlıkta kalır. Çünkü bildiğimiz gibi Ay’ın kendi ışığı yoktur, yansıtıcı yüzeyi sayesinde Güneş’ten aldığı ışığı yansıtmaktadır. Ay tutulması sırasında ise Dünya’nın gölgesinde kaldığı için bu yansıma gerçekleşmez.

Ay tutulmaları aslında düşündüğümüzden daha sık gerçekleşir ama hangi yarım kürede olduğumuza bağlı olarak göremeyebiliriz. Ay tutulması yılda iki kere gerçekleşmektedir ama bazen bu sayı üç de olabilir. Örneğin 2027 yılında üç kez Ay tutulması yaşanması bekleniyor. 2100 yılına kadar ne zaman, kaç kere ve nasıl Ay tutulması yaşanacağını buradaki bağlantı üzerinden görebilir.

Dünya, Güneş ile Ay arasına girdi ve uydumuzu 42 milyar kilometrelik gölgesine aldı. Dünya’nın bu noktaya uzanan gölgesi yaklaşık 8800 kilometre genişliğindedir. Ay’ın dönüş hızı da saatte ortalama 3456 kilometredir. Yani bir tam Ay tutulması 50 dakika ile 1 saat arasında değişen bir sürede yaşanır. Fakat tam olarak başlaması ve bitmesi arasında, tamamı insan gözüyle görülmese de 4 saate yakın bir süre geçebilir. 

Umbra, tam gölge olarak da adlandırılan tam Ay tutulması sırasında nizami bir denk geliş söz konusudur. Ay yalnızca Dünya’nın atmosferinden yansıyan az bir ışıkla aydınlanmaktadır.  Bu nedenle her nokta tam olarak zifir karanlık olmaz.